Το μάρμαρο στην αρχαιότητα

Στην αρχαιότητα, ήδη από τον 6ο αιώνα είχε αρχίσει να χρησιμοποιείται το μάρμαρο αλλά σε περιορισμένο βαθμό, κυρίως σε συνδυασμό με τον πωρόλιθο σε σημεία των κτιρίων που θα δέχονταν γλυπτική ή ζωγραφική διακόσμηση ή και σε σημεία που θα ήταν περισσότερο εκτεθειμένα στην υγρασία. Στην κλασική περίοδο η χρήση του μαρμάρου αυξήθηκε σημαντικά, με αποτέλεσμα το υλικό να κυριαρχήσει τελικά στην αρχαία ελληνική αρχιτεκτονική. Κατά την περίοδο αυτή, το μάρμαρο ονομαζόταν λίθος λευκός ή λίθος πεντεληικός, υμήττιος  ή πάριος, ενώ πέρα από τα λατομεία Πάρου και Νάξου που ήταν ήδη γνωστά από την αρχαϊκή εποχή, στην κλασική περίοδο ξεκίνησε η εκμετάλλευση και του λατομείου της Πεντέλης. Άλλα γνωστά λατομεία της αρχαιότητας ήταν αυτό της Ελευσίνας, της Τριπόλεως, του Άργους, του Σελινούντα, των Συρακουσών, της Σκύρου, της Βραυρώνος, αλλά και διάφορων άλλων περιοχών.

Λατομείο Νάξου

Το μάρμαρο της κάθε περιοχής είχε τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Το μάρμαρο της Πεντέλης για παράδειγμα ήταν μάρμαρο λευκό, λεπτόκοκκο και σχετικά διαφανές, με ελάχιστες προσμίξεις σιδήρου, το οποίο σε επαφή με την ατμόσφαιρα έπαιρνε μια ερυθρωπή απόχρωση, σε αντίθεση για παράδειγμα με το μάρμαρο της Τριπόλεως ή του Άργους που ήταν σκοτεινού τόνου. Το μάρμαρο της Πάρου, πάνλευκο, χονδρόκοκκο, εξαιρετικής ποιότητας και εύκολο στη λάξευση, ήταν γνωστό ως λυχνίτης, γιατί η εξόρυξη του γινόταν μέσα σε βαθιές υπόγειες στοές που φωτίζονταν με λύχνους. Το μάρμαρο της Νάξου, επίσης λευκό και χονδρόκοκκο, αλλά όχι τόσο άριστης ποιότητας όσο το παριανό, χρησιμοποιούνταν όπως και το παριανό τόσο στη γλυπτική, όσο και στην αρχιτεκτονική. Λευκό επίσης αλλά δύσκολο στη λάξευση μάρμαρο παρήγαγε και η Θάσος, το οποίο μάλιστα εξαγόταν στις ακτές της Θράκης και της Μικράς Ασίας.

Περιοχές εξόρυξης μαρμάρου

Πηγή κειμένου: Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας «ΝΟΗΣΙΣ»  http://www.noesis.edu.gr/aet